Een hartstilstand kan iedereen overkomen, op elk moment. In Eindhoven werken gemeente, hulpdiensten en vrijwilligers samen om ervoor te zorgen dat er bij een hartstilstand zo snel mogelijk hulp is. AED's spelen hierbij een belangrijke rol. Deze automatische externe defibrillatoren kunnen levens redden wanneer seconden het verschil maken.

De afgelopen jaren is het netwerk van AED's in de stad flink uitgebreid. Toch zijn er nog altijd locaties waar verbetering mogelijk is. Hoe staat het er in onze stad voor en wat kun je zelf doen om bij te dragen aan een veiliger Eindhoven?

Waarom AED's zo belangrijk zijn

Bij een hartstilstand stopt het hart plotseling met pompen. Zonder snelle hulp kan dit binnen enkele minuten leiden tot ernstige hersenschade of overlijden. Met elke minuut die voorbij gaat, daalt de overlevingskans met ongeveer tien procent.

Een AED kan het ritme van het hart herstellen door een elektrische schok toe te dienen. Het apparaat analyseert zelf of een schok nodig is en geeft duidelijke instructies aan de gebruiker. Hierdoor kan ook iemand zonder medische achtergrond effectief helpen bij een hartstilstand.

Snelheid is van levensbelang. Hoe eerder een AED wordt ingezet, hoe groter de kans dat iemand het overleeft zonder blijvende schade. Daarom is het zo belangrijk dat deze apparaten overal in de stad binnen enkele minuten bereikbaar zijn.

De situatie in Eindhoven

Eindhoven beschikt over een uitgebreid netwerk van AED's. Deze hangen bij sportverenigingen, winkelcentra, bedrijven, scholen en andere openbare gebieden. Ook zijn er steeds meer buitenkasten geplaatst die dag en nacht toegankelijk zijn.

De gemeente moedigt organisaties aan om een AED te plaatsen en biedt hiervoor ondersteuning. Toch blijkt uit cijfers dat niet alle wijken even goed zijn voorzien. Vooral in nieuwbouwwijken en sommige woongebieden zijn er nog witte vlekken waar de dichtstbijzijnde AED ver weg is.

Ook het onderhoud van bestaande AED's verdient aandacht. Niet alle eigenaren zijn zich bewust van het feit dat batterijen en elektroden een beperkte houdbaarheid hebben. Regelmatige controle is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat het apparaat in geval van nood ook daadwerkelijk functioneert.

Het burgerhulpverlening systeem

Eindhoven heeft een groot aantal getrainde burgerhulpverleners. Deze vrijwilligers krijgen via een app een melding wanneer er in hun buurt een hartstilstand plaatsvindt. Zij kunnen vaak eerder ter plaatse zijn dan de ambulance en direct beginnen met reanimeren en het halen van een AED.

Dit systeem werkt goed, maar is afhankelijk van voldoende beschikbare vrijwilligers en goed bereikbare AED's. In drukke gebieden zoals het centrum en industrieterreinen zijn vaak meer burgerhulpverleners actief. In rustigere woonwijken kan het langer duren voordat er hulp arriveert.

Uitdagingen en knelpunten

Een belangrijk probleem is de bereikbaarheid van AED's buiten kantooruren. Veel apparaten hangen in gebouwen die 's avonds en in het weekend gesloten zijn. Wanneer iemand dan een hartstilstand krijgt, is de dichtstbijzijnde AED mogelijk niet beschikbaar.

Om dit op te lossen, worden er steeds meer buitenkasten geplaatst. Deze zijn altijd toegankelijk, ook midden in de nacht. Sommige kasten kunnen met een code worden geopend die je krijgt wanneer je 112 belt. Andere zijn vrij toegankelijk zodat omstanders direct kunnen handelen.

Een ander aandachtspunt is de vindbaarheid van AED's. Niet iedereen weet waar de dichtstbijzijnde AED hangt. Betere bewegwijzering en bekendheid bij bewoners en bezoekers kunnen hierbij helpen. Ook het registreren van alle AED's in een centrale database is belangrijk zodat de meldkamer hulpverleners naar de juiste locatie kan sturen.

Zelf een AED aanschaffen

Steeds meer organisaties en particulieren denken erover na om zelf een AED aan te schaffen. Dit kan voor sportverenigingen, buurtverenigingen, bedrijven of woningcorporaties een waardevol initiatief zijn. Met een AED in de buurt vergroot je de kans dat iemand bij een hartstilstand gered kan worden.

Bij de aanschaf zijn verschillende dingen belangrijk. Kies voor een betrouwbaar apparaat dat voldoet aan de Nederlandse normen en eisen. Denk ook goed na over de locatie. Het is het beste om een AED op een centrale, goed zichtbare plek te hangen waar veel mensen komen.

Vergeet niet om het apparaat te registreren bij de landelijke AED-database. Zo weet de meldkamer waar de AED hangt en kunnen burgerhulpverleners ernaar verwezen worden. Ook voor subsidieaanvragen is registratie vaak een voorwaarde.

Training en voorlichting

Het plaatsen van een AED is een goede eerste stap, maar alleen effectief als mensen weten hoe ze ermee moeten omgaan. Gelukkig zijn AED's ontworpen om ook door leken gebruikt te kunnen worden. Het apparaat geeft duidelijke stem- en visuele instructies.

Toch helpt het enorm om van tevoren een reanimatiecursus te volgen. In Eindhoven worden regelmatig cursussen aangeboden waar je leert hoe je moet handelen bij een hartstilstand. Je oefent met reanimeren en met het gebruik van een AED, waardoor je in een noodsituatie sneller en zekerder kunt handelen.

Ook op scholen wordt steeds meer aandacht besteed aan reanimatie. Kinderen leren spelenderwijs wat ze moeten doen wanneer iemand onwel wordt. Deze kennis nemen ze mee naar volwassenheid en kan later van levensbelang zijn.

Onderhoud en controle

Een AED vraagt weinig onderhoud, maar wel regelmatige aandacht. De meeste apparaten voeren automatisch zelfcontroles uit en geven een signaal wanneer er iets niet in orde is. Vaak gaat er een lampje branden of klinkt er een piepsignaal.

Controleer minimaal eens per maand of het statuslampje groen is. Let ook op de houdbaarheidsdatum van de batterij en de elektroden. Deze informatie staat vaak op de buitenkant van het apparaat of in de handleiding. Vervang onderdelen tijdig om ervoor te zorgen dat de AED altijd klaar is voor gebruik.

Sommige leveranciers bieden onderhoudscontracten aan waarbij zij de controle en het vervangen van onderdelen regelen. Dit kan handig zijn, vooral voor organisaties met meerdere AED's.

De rol van de gemeente

De gemeente Eindhoven speelt een actieve rol bij het uitbreiden van het AED-netwerk. Er zijn subsidies beschikbaar voor organisaties die een openbaar toegankelijke AED willen plaatsen. Ook worden er regelmatig voorlichtingscampagnes gevoerd om het belang van AED's onder de aandacht te brengen.

Daarnaast werkt de gemeente samen met hulpdiensten, sportverenigingen en buurtorganisaties om witte vlekken in kaart te brengen. Op plekken waar nog geen AED beschikbaar is, wordt gekeken hoe dit verbeterd kan worden. Soms door een nieuwe AED te plaatsen, soms door bestaande apparaten beter toegankelijk te maken.

Samen werken aan een veiliger Eindhoven

Een goed dekkend AED-netwerk is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. De gemeente kan faciliteren en stimuleren, maar heeft ook de hulp nodig van bewoners, bedrijven en verenigingen. Hoe meer mensen zich betrokken voelen bij de veiligheid in hun buurt, hoe beter we voorbereid zijn op noodsituaties.

Overweeg om je aan te melden als burgerhulpverlener. Of vraag je werkgever of sportvereniging om een AED aan te schaffen. Elk extra apparaat en elke extra getrainde vrijwilliger vergroot de kans dat iemand met een hartstilstand het overleeft.

De inspanningen van de afgelopen jaren laten al resultaten zien. In Eindhoven worden regelmatig mensen succesvol gereanimeerd dankzij de snelle inzet van burgerhulpverleners en beschikbare AED's. Met verdere uitbreiding van het netwerk en meer bewustwording kunnen we Eindhoven een nog veiligere stad maken voor iedereen.