Ooit was het een van de meest iconische gebouwen van de stad: het oude stadhuis aan de Rechtestraat. Totdat het neogotische gebouw uit 1869 in 1967 ten prooi viel aan de sloophamer. Een drietal Eindhovenaren is een online petitie gestart om de gevel en de kenmerkende torentjes van het gebouw weer in alle glorie te laten terugkomen in het straatbeeld.

Door Rob Weekers

Initiatiefnemers Sander Perquin, Bauke Hüsken en Rick Vermulst zien dat hun oproep al meer dan 200 keer digitaal is ondertekend. “En dat in een paar dagen tijd”, zegt Sander, die aan de basis staat van de actie, en verwacht dat de teller nog flink zal oplopen.

Eerbetoon

Op diverse internetfora die zijn gewijd aan Eindhoven zag Sander regelmatig afbeeldingen van het oude stadhuis voorbijkomen. “Hoe mooi zou het zijn als we Eindhoven een stukje van haar eigen geschiedenis weer kunnen teruggeven?”, zo motiveert hij de petitie. “Als eerbetoon aan het verleden én als verrijking voor de stad.”

Voor de goede orde: het drietal mikt er niet op dat het oude stadhuis in zijn geheel wordt herbouwd. “Dat zou niet eens kunnen, hoewel we wel de beschikking hebben over de bouwtekeningen”, zegt Bauke. “De karakteristieke façade van het stadhuis kunnen we wél reconstrueren. Zie het als een hommage aan het oude stadhuis.”

Al blijven er natuurlijk nog wel wat obstakels die overwonnen moeten worden. Niet in de laatste plaats zijn daar de winkels die een plek hebben waar eens het stadhuis was. Schoenenwinkel Nelson, balletstudio Valentijn en accessoirewinkel Claire’s moeten eventueel wijken om een nieuwe versie van het oude stadhuis te laten verrijzen. “Maar laten we niet te snel op de zaken vooruitlopen”, zegt Sander. “Het moet ergens beginnen, het zaadje is nu gepland.”

Haalbaarheid

Het drietal mikt in eerste instantie op de komst van een zogeheten haalbaarheidsonderzoek dat door de gemeente zou moeten worden geïnitieerd. Uit zo’n onderzoek moet blijken of reconstructie van het oude stadhuis een haalbare kaart is. Dat in het verleden pogingen om het stadhuis gedeeltelijk te herbouwen, zijn mislukt, deert het trio niet. “Voor ons geen beletsel om het nog eens te proberen. Al was het alleen maar om te durven dromen dat het echt kán”, zegt Sander. “Wie weet ziet een projectontwikkelaar er wel brood in”, zegt Bauke. “Of een vermogende Eindhovenaar die zijn naam voor eeuwig aan de stad wil verbinden. Je weet het maar nooit.”

Charme

De vraag rijst of neogotiek past in het huidige straatbeeld. Bauke denkt van wel. “Zeker in de Rechtestraat, die toch al een rijke variatie kent aan architectuur. Mooi afgewisseld door minder fraai, dat geeft toch een zeker charme”, zegt Bauke, die zich heeft gespecialiseerd in de geschiedenis van Eindhoven, en hierover enkele publicaties op zijn naam heeft staan. De Eindhovenkenner onderstreept het historisch belang van het oude stadhuis. “Samen met andere gebouwen zoals de Catharinakerk vertelt het het verhaal van de stad.” Sander: “Eindhoven heeft toch al niet zoveel historische gebouwen. Het oude stadhuis hoort bij de stad.”

Het is overigens niet voor het eerst dat er een pleidooi is gehouden voor (gedeeltelijke) herbouw van het oude stadhuis. In 1992 werd een gemeentelijk voorstel tot herbouw van het oude stadhuis ingediend, en in 2010 werd een internetinitiatief gestart. “Zonder succes, maar het geeft wel aan dat het oude stadhuis nog steeds leeft in de harten van mensen”, zegt Bauke. Voor een deel is dat volgens hem te verklaren door het feit dat in Eindhoven onnodig veel (historische) gebouwen zijn verdwenen. “Niet voor niets spreken sommigen ook wel van ‘Sloophoven’”, zegt Bauke fijntjes.

Zwarte bladzijde

De sloop van het stadhuis aan de Rechtestraat in 1967 is in zijn ogen een blunder van de bovenste plank. “Een zwarte bladzijde in de historie van Eindhoven in cultuur-historisch opzicht. En al helemaal omdat het achteraf gezien volkomen onnodig is gebleken”, verwijst Bauke naar het plan om een nieuwe weg aan te leggen die de Markt via de Kleine Berg zou verbinden met de Mecklenburgstraat, en waarvoor het oude stadhuis van de Rechtestraat moest wijken. De plannen bleven beperkt tot de tekentafel, maar de sloop van het stadhuis was al begonnen. Bauke: “Dat kan natuurlijk nooit meer ongedaan gemaakt worden, maar wél een klein beetje worden hersteld. Het oude stadhuis is niet het mooiste gebouw ter wereld, maar het heeft wel iets. Het lijkt me geweldig mooi als het vooroorlogs Eindhoven zijn gezicht terug krijgt.”

Het voormalige stadhuis van Eindhoven was van de hand van architect Johannes van Dijck. Het gebouw was een van de eerste niet-kerkelijke neogotische gebouwen in Nederland. Evenals zijn voorganger uit 1554, stond dit stadhuis aan de Rechtestraat, tegenover de Jan van Hooffstraat. In 1967 werd het stadhuis uit 1869, tot frustratie van vele Eindhovenaren, gesloopt voor een weg die er nooit kwam. Voor de deur van de winkelpanden ligt een plaquette van Olly van Abbe in de Rechtestraat met een afbeelding van het oude stadhuis. De plaquette was hier in 1982 bij het 750-jarig bestaan van de stad geplaatst.

De petitie is te vinden op:

www.herbouwstadhuis.petities.nl

.