Boekhandel Van Piere en Eindhoven zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ooit begonnen in het midden van de negentiende eeuw als kantoorboekhandel, is Van Piere een begrip geworden. Reden genoeg voor schrijver/journalist Thom Aussems om in de rijke historie van het bedrijf te duiken. Van zijn hand verscheen onlangs het boek: ’Ik zal morgen eens naar Van Piere gaan’.
Door Dorothée Foole
Thom Aussems: hij kreeg drie keer achter elkaar een hartstilstand en een week later werkte hij weer! “Ik las in een artikel van een journalist die ook een hartstilstand had gehad, dat 80% van de mensen die dit overkomt, het niet overleeft. Tien procent houdt er een zware hersenbeschadiging aan over en slechts tien procent houdt er nagenoeg niets aan over. Met andere woorden, wat heb ik een geluk gehad. Dat realiseer ik me terdege!”
Wilhelmina
Thom Aussems is een bekende naam in Eindhoven. Deze in Kaatsheuvel opgegroeide zoon van een schoenenfabrikant besloot in 1971 in Eindhoven op kamers te gaan. “Na mijn kandidaats rechten in Tilburg gooide ik het roer om en besloot de sociale academie Den Elzent in Eindhoven te volgen. Met een handjevol spullen vestigde ik me op een kamer in de Gagelstraat. Mijn eerste kroegervaring was bij café Wilhelmina op het gelijknamige Wilhelminaplein. Ik geloof dat ze toen net drie dagen open waren!”
Trudo
Na zijn studie had Thom verschillende banen, doceerde aan diverse universiteiten, en verwief in Eindhoven vooral bekendheid bij woningcorporatie Sint Trudo waar hij van 1995 tot en met 2018 directeur was. Mede door zijn visie kregen de voormalige fabrieksgebouwen op Strijp-S een andere bestemming en werd deze plek langzaam maar zeker een geliefde en bijzondere woon-, werk- en leeflocatie. Ook andere projecten zoals ‘Slimmer Kopen’ en een bijzondere plek voor eigentijdse en bijzondere winkels in Woensel-West werden onder zijn leiderschap gerealiseerd.
Per toeval
Maar Thom had nog meer in zijn mars. “Als kind was ik al nieuwsgierig”, lacht hij. “Ik was best een verlegen jongetje, was nog pas een jaar of zes toen ik van mijn vader een Bosatlas kreeg. Nou, die werd door mij helemaal uitgeplozen. Ik droomde van grote reizen, die ik later zou gaan maken. Sommige heb ik ook daadwerkelijk gemaakt. Zo ben ik de beroemde Khunjerab Pass, de hoogste grensovergang (4693m hoog) van Pakistan naar China, ook echt overgegaan.”
Die nieuwsgierigheid heeft hij als volwassene nog steeds. “Ik vind het een uitdaging om zaken te onderzoeken. En dan ben ik niet op zoek naar de bekende feiten, zoals jaartallen en dergelijke. Mij interesseert vooral hoe zaken zich hebben kunnen ontwikkelen. Mijn conclusie is dat veel dingen niet met opzet gepland zijn, maar bijvoorbeeld per toeval ontwikkeld zijn. Pas later blijkt het voor een stad een key event of zelfs een turning point in de historische ontwikkeling te zijn. Zo’n voorbeeld is het besluit van Gerard Philips tot oprichting van de Philips Machinefabriek in 1908. Daar ligt de oorsprong van de competentie engineering in de regio, de grondslag van bedrijven als zoals VDL en ASML”.
Gevraagd door Van Piere
Zaken onderzoeken, naslagwerken uitpluizen, rubriceren, het internet afstruinen; het zijn bezigheden die Thom de laatste jaren zowat dagelijks bezighouden en hem veel voldoening geven. Samen met journalist Hans Horsten schreef hij twee boeken over de geschiedenis van Eindhoven. Dikke pillen waarin de historie van Eindhoven belicht wordt. “Ik heb hiervoor veel onderzoek gedaan en dit vervolgens opgetekend. Hans Horsten heeft met zijn journalistieke vaardigheden een en ander tot een leesbaar verhaal gekneed.”
Het was een monsterproductie van maar liefst 1200 pagina’s. Reden voor directeur Jan Verhagen van boekhandel Van Piere om Thom te vragen een boek te schrijven over het 175-jarig bestaan van deze gerenommeerde boekhandel. Vrijdag 24 mei werd het eerste exemplaar overhandigd aan burgemeester Jeroen Dijsselbloem.
Prille begin
Thom bekent best trots te zijn dat hij dit boek in zijn eentje heeft kunnen realiseren. Het was niet direct een makkie, zo blijkt. “Er was geen of nauwelijks een archief. Ik heb kunnen putten uit twee eerder geschreven boeken over Van Piere. Eentje van de hand van Antoon Coolen en eentje van F.J.M. van Puijenbroek. De titel van mijn boek ‘Ik zal morgen eens naar Van Piere gaan’, is de laatste regel van het boek door Van Puijenbroek gemaakt naar aanleiding van het 125-jarig jubileum.”
Vooruitstrevend
“Uit mijn onderzoek blijkt dat Van Piere al vanaf het prille begin van de onderneming in 1848 zeer vooruitstrevend was. Martinus van Piere begon destijds met een kantoorboekhandel. Heel opmerkelijk natuurlijk want Eindhoven telde in die tijd circa drieduizend inwoners. Saillant detail: een fiks aantal inwoners was ook nog eens analfabeet! Dat weerhield hem er echter niet van om de kantoorboekhandel later te veranderen in een echte boekhandel.”
Buitenwereld
“Hoe vooruitstrevend deze zakenman was, blijkt uit het feit dat hij in het Nederlands vertaalde boeken uit het buitenland aankocht en al in 1863 een leesinrichting in de boekhandel opende waarin men dagelijks de negen dag- en nieuwsbladen konden lezen. Daarmee opende Van Piere de buitenwereld voor de inwoners van de stad. Bibliotheken waren er toen nog niet.”
Thom is fanatiek, wanneer het op kennis aankomt. Hij strooit met jaartallen, feiten en bijzonderheden die hij, ondanks het ontbreken van een archief, heeft weten te achterhalen.
Het boek ‘Ik zal morgen eens naar Van Piere gaan’ is geïllustreerd met enkele foto’s, telt 170 pagina’s en is voor €25 te koop bij boekhandel Van Piere.
Prijsvraag
Twee lezers van Groot Eindhoven kunnen het boek ook winnen. Geef antwoord uiterlijk 1 juni op de vraag:
Wie of wat was er eerder in Eindhoven? De huidige Sint Catharinakerk, Philips & Co of boekhandel Van Piere?
Oplossingen kunnen (o.v.v. Van Piere) gestuurd worden gestuurd naar:
De prijswinnaars krijgen persoonlijk bericht.