Met 53 procent van de stemmen heeft de waterschorpioen de verkiezing van Insect van het Jaar 2022 gewonnen! Eén van de vele insecten die (een gedeelte van) hun leven in het water doorbrengen. Veel insecten brengen hun jeugd namelijk door in stilstaand of langzaam stromend water. Libellen en waterjuffers zijn bekende voorbeelden daarvan. De waterschorpioen daarentegen brengt zijn hele leven door in het water.

EINDHOVEN - Bij waterdieren denkt men meestal aan vissen, kikkers of salamanders. Toch leven er nog heel wat meer dieren en diertjes onder het wateroppervlak. In de lente begint het weer drukker te worden door uit hun eitjes gekomen insectenlarven, bloedzuigers, wormen en ander klein goed. Hoewel niet allemaal even bekend of populair, hebben al deze dieren hun eigen onvervangbare plaats in het leven van beek, sloot en plas. En vaak zijn ze niet alleen interessant, maar, zeker door een microscoop bekeken, ook nog heel mooi.

Als in de Tongelreep of Wasven eens met een stevig schepnetje over de bodem wordt geschraapt en dan de modder wordt bestudeerd, dan is na even wachten een wriemelende hoop van waterdiertjes tevoorschijn gekomen.

Hoopje modder

Wat zou er allemaal in het hoopje modder kunnen zitten? Nimfen van libellen, poelslakken, bloedzuigers, waterschorpioenen met hun lange adembuis aan het achterlijf, maar ook de geelgerande waterroofkever, herkenbaar aan, de naam zegt het al, zijn gele rand. Hij is berucht om zijn vraatzucht en durft zelfs vissen en kikkers aan te vallen. Behalve allerlei wantsen en kevers kunnen er ook larven van deze dieren bij zitten. Zo ook de larve van het bootsmannetje met zijn prachtige groene kleur, daar kan geen metallic-lak tegenop.

De bovengenoemde waterschorpioen is een wantsensoort. Hij doet allen maar denken aan een schorpioen vanwege de grijparmen en vaak omhooggerichte “staart”. Het is een wants en zijn staart is evenmin een staart. Die lijkt wel een beetje op een angel, maar dat klopt ook al niet. Het is een soort van snorkel, waarmee hij ademhaalt terwijl hij langs de oever net onder het wateroppervlak hangt. Dat is dus geheel onschuldig. Nee, het venijn zit bij dit insect aan de voorkant. Hij heeft een stekende en zuigende mond, waarmee hij kleine prooidieren kan opeten, zoals visjes, maar ook muggenlarven.

Camouflage

De waterschorpioen vertrouwt op zijn camouflage om zichzelf te beschermen, want hij lijkt een beetje op een blaadje dat in het water drijft. Hij beweegt ook nauwelijks. Als je hem toch vindt en vastpakt, kan hij zichzelf eventueel verdedigen door die prikkende monddelen in je vinger te steken.

De kokerjuffer, de nimf van de schietmot, is een verhaal apart. Twee namen voor één diertje. De meeste soorten bouwen een huisje om zich heen van steentjes of plantendelen. Het huisje wordt samengehouden met zijden draden. De zijde wordt afgescheiden door klieren en door middel van haken op de rug houdt zij zich vast aan de zijdevoering van het kokertje. Een kokerjuffer zit in stromend water zoals de Dommel of de Gender.

ivn.nl/afdeling/veldhoven-eindhoven-vessem

Met de verkiezingsstrijd voor het insect van het jaar willen de organisaties achter de verkiezing dit kleine gedierte op een positieve manier voor het voetlicht brengen. En te laten zien hoe belangrijk en fascinerend insecten zijn. Dan gaat het niet alleen om vlinders en bijen, maar ook insecten die letterlijk over het hoofd worden gezien.

IVN VEV

Slootjesdag

Op 4 september 2022 organiseert IVN een Slootjesdag voor jong en oud langs de waterkant. Kinderen en hun (groot)ouders gaan zelf op onderzoek uit. Samen met een IVN-gids ontdekken zij welke dieren en planten er in en rond de sloot leven.

Wat zou er allemaal in het hoopje modder kunnen zitten?