IVN-VEV

Al enige jaren loopt er een wandelroute over het landgoed de Grote Beek. Hij is 4,5 km lang en is onderdeel van het wandelroutenetwerk. Het zijn de knooppunten 33-34-35. De route is in beide richtingen te lopen en zeer de moeite waard.

EINDHOVEN - Een goede plaats om te starten is het Ketelhuis, bij de ingang van het terrein aan de Boschdijk. De route, met de groen-gele pijltjes kan daar makkelijk opgepikt worden. Die loopt vanaf daar naar het noorden (de Boschdijk is dan aan de rechterhand) en loopt meteen over het paadje naar de voormalige begraafplaats. In het pad zitten een aantal zogenaamde Struikelstenen. Er zijn 24 van deze stenen aangebracht ter herinnering aan door de nazi’s omgebrachte Joodse patiënten.

IJe Wijkstra

De beruchtste patiënt die op deze begraafplaats ligt, is IJe Wijkstra uit Doezum (Groningen). Terwijl zijn vriend Hendrik in de gevangenis zat, begon hij een relatie met diens vrouw Aaltje, die voor hem haar kinderen in de steek liet. Toen vier veldwachters haar om die reden voor verhoor wilden halen, schoot IJe hen alle vier dood. Voor deze misdaad werd hij veroordeeld tot levenslang. In 1941 werd Wijkstra overgeplaatst naar Eindhoven. Hier stierf hij al snel aan tbc en werd anoniem begraven. Midden op de begraafplaats vinden we het monument uit 2008, als aandenken aan de ruim 1800, veelal naamloos begraven patiënten. Om het kerkhof zijn eeuwig groenblijvende naaldbomen geplant. De route gaat verder via de tuin en een oorspronkelijk stuk bos.

IJsvogelpaar

Landgoed de Grote Beek dateert van 1918, toen het is gebouwd als ‘Rijkskrankzinnigengesticht’. Woensel was destijds een aantal Utrechtse gemeenten te snel af en wist de bouw van het gesticht naar zich toe te trekken. Zoals toen gebruikelijk, bouwde men op een bosperceel op afstand van de bestaande bebouwing. Bij de bouw van het oorspronkelijke complex is het bos zoveel mogelijk in stand gelaten; er werd slechts bos gekapt op plaatsen waar gebouwen, wegen en tuinen moesten komen. Bij paal 33 gaat het richting 35, langs de Woenselse Poort, een gesloten instelling. Wat verderop zijn werkzaamheden gaande om de waterhuishouding van het terrein te verbeteren. De hoop is dat er een ijsvogelpaar gelokt kan worden als vaste bewoners. In de al aanwezige poelen vinden we veel kikkers en salamanders.

Enclave

Indrukwekkende eikenlanen uit ongeveer 1850, parallel lopend aan Vredeoord, zijn nog aanwezig in het zuidelijk deel van het gebied. Voorbij paal 34 gaat het weer in noordelijke richting, langs de weiden met Schotse Hooglanders. Na de oorlog wordt een tuinarchitect betrokken bij de parkachtige aanleg van het middenterrein. Daar vinden we een bijzonder gevarieerde aanplant met onder anderen prachtige kastanjes, douglas sparren (de hoogste in Noord-Brabant: 43m), ceders, acacia’s en eiken. Indertijd was het de bedoeling dat het terrein iets zou uitstralen van een dorpse enclave bij een buitenplaats. Een overzichtelijke omgeving moest gezondheid brengen. De tuin- en parkinrichting loopt dus ongeveer samen met de ontwikkelingen in de psychiatrie: van gesloten naar open.

Struikelstenen

Struikelstenen of Stolpersteine is een initiatief van een Duitse kunstenaar. Bij het huis waar joden woonden die in de oorlog vermoord zijn door de Nazi’s worden in de stoep messing ‘stenen’ aangebracht met de naam van het slachtoffer. Zo blijven zij in de herinnering.

Knooppunten

Het wandelroutenetwerk loopt over mooie bewegwijzerde wandelpaden. Ieder knooppunt van wandelpaden heeft een nummer. Door van het ene knooppunt naar het volgende te lopen, maak je je eigen wandelroute. Voor meer informatie: visitbrabant.nl.

Een goede plaats om wandeling testarten is het Ketelhuis