Eindhoven - De pandemie vraagt om creativiteit. Dat is meer dan duidelijk. Hoe houd je (eerstejaars) laboratoriumstudenten bij de les? Met prikkelende proeven aan het aanrecht.

Corné Buitendijk (16) uit de Eindhovense wijk Achtse Barrier zet zijn laboratoriumbril op. “Okay, we kunnen”, zegt hij enthousiast. Vader Pieter kijkt goedkeurend toe als Corné aan het keukenblok soda met een vork klein maakt. “Goed bezig”, lacht vader Pieter. Het soda is een van de twee ingrediënten voor een online praktijkproef. Met keukenazijn van vier procent legt Buitendijk, eerstejaars student van Summa Laboratorium, deze maandagmiddag de basis voor een conserveringsmiddel. Het zou – na enige andere handelingen - binnen drie dagen bruikbaar moeten zijn.

Het is de derde praktijkproef die de studenten van de Eindhovense opleiding thuis aan het aanrecht mogen doen. “De eerste was het bakken van een cake”, lacht Corné zijn tanden bloot. “De tweede was het meten van pH-waarde (zuurtegraad, red.) van verschillende vloeistoffen uit de keukenkast met rodekoolsap. Vader Pieter, die vanwege corona thuis werkt, vindt het heel leuk om deze keer zijn zoon aan het aanrecht bezig te zien. “Dat is toch mooi. Die kans krijg ik normaal nooit.” Het initiatief voor de proef met het maken van conserveringsmiddel is een initiatief van de branchevereniging voor de chemische industrie, de VNCI, Stichting C3 dat zich inzet om kinderen en jongeren hun talenten in de chemie te laten ontdekken en Niacet in Tiel. Het bedrijf, dat de proef ook leidt, is producent van onder andere organische zouten voor de levensmiddelenindustrie en de farmacie.

Nijpend tekort

Chemie-docent Bas van Rijen van Summa Laboratorium is nadrukkelijk bij de online proef betrokken. “We zitten in het middelbaar beroepsonderwijs, al voor de pandemie, met een nijpend tekort aan stageplaatsen”, zegt Van Rijen. “Door corona kunnen de studenten ook niet naar school, waardoor ze een belangrijk onderdeel van de opleiding missen: het opdoen van praktijkervaring. En het mbo is toch vooral leren door de handen uit de mouwen te steken.” Toen de VNCI met het initiatief van de online aanrechtproef kwam, hoefde Van Rijen niet lang na te denken. “Dit is natuurlijk een heel leuk idee, zo’n proef aan het aanrecht”, zegt hij.

MBO Keuzegids

Daardoor is Summa Laboratorium, dat recent door de landelijke MBO Keuzegids werd uitgeroepen tot de beste opleiding op zijn gebied, de eerste school in Nederland waar de proef daadwerkelijk wordt gehouden. Deze maandagmiddag zijn maar liefst vijftig Summa-studenten thuis aan het aanrecht bezig. Omdat de leerlingen de camera van hun schootcomputer op hun werkplek moeten richten, kan Van Rijen goed controleren of ze wel meedoen. Ondertussen heeft Corné de soda en azijn minutieus gemengd. “Ik heb voor Summa Laboratorium gekozen, omdat ik graag precies bezig ben. En dat is belangrijk bij een proef als deze. Je mag geen moment van de beschrijving afwijken.” Vervolgens giet hij het mengsel in een flesje. “Nou moet het een dag staan, zodat de gassen kunnen ontsnappen”, vertelt de Eindhovense student. Daarna moet er een ballon op, zodat het proces verder kan gaan.

Schimmels

Onderdeel van de aanrechtproef is niet alleen de feitelijke test. Maar ook enige theorie. Zo vertellen medewerkers van het bedrijf uit Tiel onder meer over het nut van conserveringsmiddelen. Dat het in voedsel wordt gestopt om bijvoorbeeld de groei van schimmels en bacteriën te remmen. Corné luistert aandachtig achter zijn laptop naar de uitleg. “Dat is toch interessant”, zegt hij. “En ook mooi dat we gewoon thuis een proef hebben kunnen doen.”