Pareltje uit het Archief
Het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven (RHCe) duikt in het archief om daar de mooiste historische pareltjes op te duiken. Ditmaal een toepasselijke aflevering over landgoed De Wielewaal, dat zaterdag 27 en zondag 28 september de poorten opent voor publiek.
Anton Philips kocht in 1912 de gronden aan de Oirschotsedijk. Destijds was het gebied vooral een natte heide met vennen. Zelf heeft Anton er nooit gewoond. In 1920 schonk hij een deel van het landgoed aan de Eindhovense bevolking: het huidige Philips de Jonghpark.
In de jaren ’20 liet Anton, samen met tuinarchitect D.F. Tersteeg, diverse tuinen en parkachtige aanleg realiseren. Het landgoed kreeg een pinetum (naaldbomenverzameling), vijvers, monumentale bomen en kleurrijke rododendrons, die nog altijd het karakter van het gebied bepalen. De naam van het landgoed verwijst naar de wielewaal, een felgekleurde zangvogel die destijds veel voorkwam in de bossen rond Eindhoven. In de jaren ’30 volgde de aanleg van de Philips Fruittuin.
Het markante landhuis op het landgoed werd in 1934 gebouwd in opdracht van Frits Philips. Het ontwerp in traditionalistische stijl kreeg de uitstraling van een Engels landhuis, met een rieten dak en royale vertrekken, passend bij de status van de familie. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd De Wielewaal door de Duitse bezetter gevorderd. Na de bevrijding werd het opnieuw een besloten familiedomein, waar Frits Philips met zijn gezin bleef wonen tot in de jaren ‘90. Dankzij de zorg en het onderhoud van de familie bleef het landgoed grotendeels intact.
In februari 2022 kocht de gemeente Eindhoven het grootste deel van het landgoed, met de bedoeling het blijvend openbaar en toegankelijk te maken. De aankoop werd gekoppeld aan een langjarig stedenbouwkundig en natuurplan. In één keer kreeg de stad er circa 142 hectare park- en bosgebied bij, waarmee De Wielewaal uitgroeide tot een van de grootste aaneengesloten groengebieden binnen de gemeentegrenzen.
De gemeente werkt samen met partners als Natuurmonumenten aan een gefaseerde inrichting en publieksopening. Vanaf dit weekend kunnen bezoekers er tussen zonsopgang en zonsondergang wandelen en kennismaken met de rijke natuur én de cultuurhistorie. Zo verandert De Wielewaal van besloten Philips-landgoed in een toegankelijk stadslandgoed, waar geschiedenis, natuur en cultuur samenkomen en een nieuwe betekenis krijgen voor Eindhoven.