Misschien was je op Goede Vrijdag in de Eindhovense binnenstad en heb je ze voorbij zien komen én gehoord: Truus de Groot en Woody Veneman. Met een kroegentocht presenteerden zij hun nieuwe album: Zonder Rafels Geen Ziel. Een muzikale ode aan karakteristieke horeca en hun gasten, verpakt in eigenzinnige volkse levensliederen. “Noem het maar neo-smartlappen. Een beetje Corry Konings meets Nick Cave.”

Door Marjolein van Hoof

Je beperken tot één soort genre: het past niet bij de Eindhovense muzikanten Woody Veneman en Truus de Groot. Daarin hebben ze elkaar gevonden en daar is Zonder Rafels Geen Ziel het ultieme bewijs van. Het is hun eerste gezamenlijke Nederlandstalige album met muziek die je aanvankelijk niet bij deze twee creatievelingen zou verwachten.

Pionier

Truus heeft haar sporen verdiend als onder meer punkzangeres, frontvrouw van de new wave band Nasmak, haar eigen band Plus Instruments en ze kan met recht beschreven worden als de vrouwelijke pionier elektronische muziek. “Een vrouw met oneindige vernieuwingsdrang”, vindt Woody. Truus knikt bescheiden: “Ik ben wel altijd bezig geweest met allerlei vormen van kunst. Geen idee voor wie ik het maakte, maar puur vanuit de drang óm het te maken”.

Haar experimentele muziek uit de jaren’80 beleeft momenteel een opleving en krijgt in deze tijd nog meer erkenning. “Een soort herwaardering van jouw werk”, complimenteert Woody haar.

Zelf is hij al net zo veelzijdig. Woody is designer, zanger, componist, muzikant, dj en acteur. Bekend van onder meer het rootsduo Woody & Paul, het Beukorkest en het countryduo Polly & Bruce.

“Truus en ik hebben allebei affiniteit met cheesy countrymuziek, ruige elektronica én het levenslied”, vertelt hij. “En we zijn niet bang om genres te combineren”, vult Truus aan. “Het is heel interessant dat we op dezelfde manier denken.”

Lege kroegen

Truus, die op haar 21ste al naar de VS vertrok en daar tegenwoordig nog steeds parttime woont, maakte eerder al een muzikaal eerbetoon aan zogenaamde dive bars: “Van die lege Amerikaanse kroegen, waar zo’n vier man aan de bar zit en waar je een beetje bang bent om binnen te stappen omdat de eigenaar je vuil aankijkt. Een fenomeen dat steeds meer verdwijnt, dus ik wilde het vastleggen”.

Dat inspireerde Wim Heere, een gezamenlijk vriend van Truus en Woody, om een aantal korte verhalen te schrijven over Nederlandse bruine kroegen. Woody: “Hij ging dat bij ’t Rozenknopje presenteren. Misschien is het leuk als wij dan wat smartlappen gaan zingen, zei Truus. En toen zei ik: Dan moeten we misschien onze eigen smartlappen gaan schrijven”.

Inspiratietocht

En zo geschiedde. De twee gingen op inspiratietocht bij verschillende karakteristieke horecagelegenheden. Dancing Heidelicht in het Belgische Postel bijvoorbeeld. “Alsof je in een andere wereld en tijdzone stapt en dat maar 30 kilometer hier vandaan. Al ben je 80 plus, als je zin hebt kun je daar op maandagmiddag lekker dansen en sjansen. Een beetje kattenkwaad uithalen, wie wil dat niet op die leeftijd”, glimlacht Woody.

De inspiratie zochten de twee ook dichterbij huis, bij Eindhovense kroegjes als de Caravelle, De Valk, De Gouden Bal, De Cactus, ’t Moest, Café Casino en De Vredesduif (beter bekend als Café De Beer). “Plekken waar het volk samenkomt en de kastelein alle gasten kent. Een soort gemeenschap”, zegt Truus.

“Toen we aan dit project begonnen, hadden we het idee dat dit soort kroegen steeds meer verdwijnen. Daarom wilden we ons licht erop schijnen. Nu blijkt dat jongeren dit soort cafés steeds vaker wel leuk vinden. Ze missen op andere plekken de gezelligheid. Het is een soort nieuwe nostalgie of zo. Misschien omdat alles al zo plastic is, zoeken mensen toch steeds meer de rafelranden op.”

Eindhovense stamgasten

Wat Truus en Woody in die kroegen zagen en voelden, hebben ze meegenomen in hun nieuwe nummers. Het resultaat zijn tien uiteenlopende songs. De meezinger Een donkere wolk gaat bijvoorbeeld over de Caravelle. En Als de muren konden praten is een eerbetoon aan Eindhovense stamgasten die niet meer in leven zijn, onder wie zanger en muzikant Ad van Meurs, flamingogitarist Rolf van Marle en muzikant Hanneke van den Boomen.

“We hebben dronken nummers, zoals Sluitingstijd. Dat is een droevig liedje, een ballad. Je bent moe, toch wil je doorfeesten maar de kroeg gaat dicht. Poentje gaat over een vrouw van lichte zeden. Ik heb haar in de jaren ’70 gekend van de kroegen op de Markt. Ze had geen makkelijk leven”, herinnert Truus zich.

“Weer een heel ander soort nummer is Zwaaideuren, een cover van Merle Haggard. Een countrynummer en een ultiem kroeglied. Het gaat over een man aan de bar die met weemoed terugdenkt aan zijn vrouw die hij slecht behandeld heeft. Hij is het huis uitgegooid en de kroeg is nu zijn huiskamer. Ook de Bennekel Wals, een cover van de Tennessee Waltz, is een liefdesverhaal.”

Als rasechte Eindhovenaren kan een nummer over Stratumseind natuurlijk niet ontbreken. “Daar is mijn kroegervaring begonnen”, grinnikt Woody. “Dit nummer is geïnspireerd op de sound van de experimentele band Suicide uit de jaren ’70. Electronic Boogie wat een beetje de rare sfeer op Stratumseind na sluitingstijd weergeeft.”

Truus: “Goed om te weten: het is allemaal niet zwaar. Alles was we doen, daar zit een hele komische kant aan. Deze wereld is al veel te serieus, dus we willen mensen vooral blij maken. Dat kan iedereen wel een beetje gebruiken tegenwoordig”.

Zonder Rafels Geen Ziel is te bestellen bij de platenzaak en te beluisteren op Spotify. Truus en Woody kun je ook live horen tijdens Koningsdag 26 april vanaf 14.00 uur bij Residency for the People, gelegen in het tuintje naast de Catharinakerk.